Chương 10
CẦU DANH
求 名
Xem công danh
讀 書 五 車 故 欲 置 身 于 l廊 廟
胸 藏 萬 卷肯 甘 遁 跡 于 丘 園
要 將 國 家 當 詳 易 卦
父 爻 旺 相 其 文 擲 地 金 聲
鬼 位 興 隆 家 報 泥 金 捷 喜
Độc thư ngũ xa, cố dục trí thân vu lang miếu
Hung tàng vạn quyển, khẳng cam độn tích vu khâu viên
Yếu tướng quốc gia – Đương tường Dịch quái
Phụ hào vượng tướng, kỳ văn trịch địa kim thanh
Quỷ vị hưng long, gia báo nê kim tiệp hỉ.
Sách đọc năm xe, nên muốn dấn thân vào lang miếu
Lòng thông vạn cuốn, sao lại cam chịu ở ruộng vườn.
Muốn giúp nước nhà – Cần rành quẻ Dịch
Phụ hào vượng tướng, nổi tiếng văn chương
Quỷ hào hưng long, tin mừng đậu đạt.
Phàm xem công danh, lấy hào Phụ làm văn chương, Quỷ làm quan chức. Hai hào này là chủ trong quẻ, một hào bị thương thì không thành.Nếu hào Phụ vượng tướng, văn chương tất hay; hào Quan đắc địa, công danh có cơ hội. “Nê kim báo hỉ” nói chung là có nghĩa “đề danh ở bảng vàng, công thành danh tựu. Chẳng phải lấy Quỷ làm tin tức đến, người học nên biết rõ.
1.財 若 交 重 休 望 青 錢 之 中 選
福 如 發 動 難 期 金 榜 之 題 名
Tài nhược giao trùng, hưu vọng thanh tiền chi trúng tuyển
Phúc như phát động, nan kỳ kim bảng chi đề danh.
Tài nếu giao trùng, đừng mong có tiền mà trúng tuyển,
Phúc nếu phát động, khó có lúc đề danh bảng vàng.
2. 兄 弟 同 經 乃 奪 標 之 惡 客
Huynh Đệ đồng kinh, nãi đoạt tiêu chi ác khách
Huynh Đệ cùng hàng là đoạt ác khách đoạt đích của ta.
Cùng loại với ta là Huynh Đệ, cầu danh mà gặp là người cùng đi với ta. Nếu Huynh Đẹ phát động, hoặc Nguyệt kiến, Nhật thần đều là Huynh Đệ, tất người đồng hành quá đông, thì có thể đoạt đích dến của ta. Nếu đại tượng có thể thành tựu, thì danh cũng tụt hậu.
3. 日 辰 輔 德 實 勸 駕 之 良 朋
Nhật thần phụ đức, thực khuyến giá chi lương bằng
Nhật thần phụ đức, tất có bạn tốt trợ giúp.
Nếu Phụ Mẫu, Quan Quỷ vô khí, lại được Nhật thần phò khởi chủ có bạn hữu trợ giúp của cải, phí tổn trên đường cầu danh của mình.
4.兩 用 相 冲 題 目 生 疏 而 不 熟
Lưỡng Dụng tương xung, đề mục sinh sơ nhi bất thục
Hai Dụng bị xung, đề bài đơn sơ mà không thuộc.
Lấy hào Quan làm Dụng thần, thích hợp mà không thích bị xung. Nếu bị hào Quan xung, chủ đề ra trúc trắc, nên không thuộc.
5. 六 爻 兢 發 功 名 恍 惚 以 難 成
Lục hào cạnh phát, công danh hoảng hốt dĩ nan thành
Sáu hào đều động, công danh mờ mịt khó thành tựu.
Sáu hào đều thích an tĩnh, chỉ cần Phụ Mẫu, Quan Quỷ hữu khí đừng lâm Không. Nguyệt kiến, Nhật thần đừng thương khắc Quan, Phụ, thì tốt. Phàm động tắc biến, hào biến cũng có thể Mộ Tuyệt Không, hoặc hình khắc, tất là xấu. Cho nên gặp quẻ loạn động, có thể biết đại khái là không tốt.
6.月 剋 文 書 程 式 背 而 不 中
Nguyệt khắc Văn thư, trình thức bối nhi bất trúng.
Nguyệt kiến khắc Văn thư, bài làm trái thể thức không trúng với thầy .
Phụ vượng mà được động hào, Nhật thần sinh hợp, bài văn gấm hoa từng chữ một. Bị Thê Tài thương khắc, tất bài làm nhiều sơ hở. Nguyệt kiến xung khắc tất bài làm không đúng thể thức của quan trường.
7.世 傷 官 鬼 仕 途 窒 而 不 通
Thế thương Quan Quỷ, sĩ đồ trất nhi bất thông
Thế thương khắc Quan Quỷ, thì hoạn lộ trắc trở không thông.
Thế là kẻ cầu danh, nếu trì Quan Quỷ hoặc được Quan Quỷ sinh hợp, công danh có triển vọng.Nếu lâm Tử Tôn, tất khắc chế Quan Quỷ thì quan lộ không thông, mưu cầu cũng không được.
8. 妻 財 助 鬼 ơ父 爻 空 可 圖 僥 倖
Thê Tài trợ Quỷ, Phụ hào Không, khả đồ kiểu hãnh
Thê Tài giúp Quan Quỷ, Phụ hào lâm Không, mưu cầu nhờ may mắn.
Phụ Mẫu lâm Không, nếu được hào Tài phát động sinh phò Quan Quỷ, do may mắn mà được. Nếu cả Tài Quan đều động mà hào Phụ lâm Không, thì ngược lại không tốt, hào Phụ bất Không mới hi vọng.
9.福 德 變 官 身 位 合 亦 忝 科 名
Phúc Đức biến Quan, Thân vị hợp, diệc thiểm khoa danh
Phúc Đức biến Quan Quỷ hợp với Thế, cũng được công danh kém.
Chánh quái không có Quan Quỷ, nếu được Tử Tôn biến thành Quan Quỷ mà sinh hợp với hào Thế mà hào Phụ có khí, công danh cũng có hi vọng, nhưng không thể đậu cao.
10. 出 現 無 情 難 遂 青 雲 之 志
Xuất hiện vô tình, nan toại thanh vân chi chí
Xuất hiện mà vô tình thì cũng khó đạt chí thanh vân.
Trong quẻ nếu hào Quan không lâm trì Thế thân, ngược lại đi lâm hào khác, hoặc phát động mà đi sinh hào khác, không sinh hợp Thế thân, hoặc bị Phá 、 Mộ 、Tuyệt đều gọi là xuất hiện vô tình, tuy có trong quẻ mà đối với ta cũng vô ích, nên khó đạt được chí cao của ta.
11.伏 藏 有 用 終 辭 白 屋
Phục tàng hữu dụng, chung từ bạch ốc chi nhân
Phục tàng mà hữu dụng, cuối cùng cũng từ giả cảnh nghèo hèn.
Quan Quỷ không xuất hiện, nhưng xem phục tại hào nào, nếu hào Quan này hữu dụng thì chờ đến gặp đúng năm thì sẽ từ giả cảnh nghèo hèn.
12.月 建 剋 身 當 被 責
財 如 生 世 必 幫 糧
Nguyệt kiến khắc Thân đương bị trách,
Tài như sinh Thế tất bang lương.
Nguyệt kiến khắc Thế bị trách phạt,
Tài hào sinh Thế được giúp lương.
Nguyệt kiến nếu khắc hào Thế mà hào Quan thất thời, tất bị trách phạt. Trong quẻ hào Quan trì Thế mà hào Tài phát động sinh hợp hào Thế, tất mừng được trợ giúp lương tiền.
13. 父 官 三 合 相 逢 連 科 及 第
Phụ Quan tam hợp tương phùng, liên khoa cập đệ
Tam hợp với Phụ và Quan, đậu đạt liên tiếp.
Trong quẻ tam hợp thành Quan cục, tất chủ đậu liên khoa; hợp thành Phụ cục cũng tốt.
14. 龍 虎 二 爻 俱 動 一 舉 成 名
Long Hổ nhị hào câu động, nhất cử thành danh
Hai hào Long 、Hổ đều động, một lần thi đã thành danh.
Thanh Long 、 Bạch Hổ đều ở trong quẻ, động sinh hợp hào Thế, tất đậu thủ khoa. Nếu ở Quan, Phụ hoặc Thế thân cũng tốt.
15.殺 化 生 身之 鬼 恐 發 青 衣
Sát hóa sinh Thân chi Quỷ, khủng phát thanh y
Sát hóa Quỷ sinh Thế, e rằng chỉ đạt được học sinh.
Lấy Tử Tôn làm Sát, vượng phát động tất bị loại. Nếu Tử Tôn hóa Quỷ hào sinh Thế, cuối cùng chẳng thoát được nghèo hèn, chẳng qua chỉ đạt đến bậc học sinh mà thôi. Quẻ có Tài động hợp với Tử Tôn, có thể dùng tiền mà mưu cầu chức vụ cũ (câu này nói cho việc khảo sát nội bộ, hoặc dụng trường hợp bỏ học, bỏ làm thi lại do được bình chú chứ không phải sẵn trong phú)
16. 歲 加 有 氣 之 官 終 登 黃 甲
Tuế gia hữu khí chi Quan, chung đăng hoàng giáp
Thái Tuế lại thêm khí lực cho Quan Quỷ, cuối cùng cũng đậu đạt.
Rất cần được hào Thái Tuế hữu tình. Nếu Thái Tuế lâm Quan Quỷ, là tượng bề tôi diện kiến quân vương, nên được sinh vượng, hữu khí, tất nêu cao danh tính.
17. 病 阻 試 期 無 故 空 臨 于 世 位
Bệnh trở thí kỳ vô cố, Không lâm vu Thế vị
Bệnh bất ngờ ngăn cản không thi được vì hào Thế lâm Không.
Động hào, Nhật thần đến thương khắc Thế mà Thế lại lạc Không vong là ượng đại hung. Xem trước khi thi thì đi cũng không thành, miễn cưỡng mà đi cuối cùng bất lợi.
18. 喜 添 場 屋 有 情 龍 合 于 身 爻
Hỉ thiêm trường ốc hữu tình, Long hợp vu Thân hào
Mừng được hữu tình về việc thi cử là do Long hợp với hào Thế.
Nếu quẻ có đại tượng tốt, lại được Long động sinh hợp Thế thân, không những chỉ danh thành mà có nỗi mừng riêng. Nếu lâm Không động tất đợi ngày tháng xuất Không sẽ thấy vui mừng.
19.財 伏 逢 空 行 糧 必 乏
Tài phục phùng Không, hành lương tất phạp
Tài hào phục mà lâm Không, thiếu lương ăn trên đường đi.
Trong 6 hào của quẻ không có hào Tài, Rài phục mà lại lâm Không tất thiếu lương ăn đi đường.
20. 身 興 變 鬼 來 試 方 成
Thân hưng biến Quỷ, lai thí phương thành
Thế động hóa Quỷ, đi thi tất đạt.
Quẻ có mòi không thành, nhưng được Thế hào động hóa Quỷ hữu khí mà Phụ Mẫu không bị chế, thì có thể đậu được.
21. 卦 值 六 冲 此 去 難 題 雁 塔
爻 逢 六 合 這 回 必 占 鼇 頭
Quái trị Lục xung, thử khứ nan đề nhạn tháp
Hào phùng Lục hợp, giá hồi tất chiếm ngao đầu.
Gặp quẻ Lục xung, lần đi này khó đậu được
Gặp quẻ Lục hợp, lần này tức đậu đầu.
Xem công danh gặp quẻ Lục xung tất khó thành, được quẻ Lục hợp tất dễ đậu.
22.父 旺 官 衰 可 惜 劉 蕢 之 下 第
父 衰 官 旺 堪 嗟 張 爽 之 登 科
Phụ vượng Quan suy, khả tích Lưu Quĩ chi hạ đệ
Phụ suy Quan vượng, kham ta Trương Sảng chi đăng khoa
Phụ vương Quan suy, Lưu Quí hỏng thật đáng tiếc
Phụ suy Quan vượng, than ôi Trương Sảng lại đậu.
Phụ Mẫu , Quan Quỷ nên hữu lực, chớ bị chế thì công danh có thể thành. Nếu Phụ Mẫu vương tướng mà Quan Quỷ lâm Không hoặc không hiện trên quẻ, bài làm tốt mà không được đậu, như Lưu Quí văn chương xuất sắc mà không đậu được. Nếu hào Phụ suy nhược, được hào Quan vượng động phù khởi Văn thư thì văn chương tuy bình thường nhưng có thể thành danh, như Trương Sảng văn chương không xuất sắc mà đậu cao.
23.應 合 日 生 必 資 鶚 荐
動 傷 日 剋 還 守 雞 窗
Ứng hợp Nhật sinh tất tư ngạt tiến,
Động thương Nhật khắc hoàn thủ kê song
Hào Ứng hợp, Nhật thần sinh tất được tiến cử
Hào động thương, Nhật thần khắc vẫn còn phải học.
Phụ Quan hóa Tuyệt, danh tất khó thành. Nếu hào Ứng, động hào hoặc Nguyệt kiến, Nhật thần phù khởi Quan Quỷ, tất phải có người tiến cử, hoặc dùng tiền của cầu danh tất được.
24. 世 動 化 空 用 旺 則 豹 變 翻 成 蝴 蝶
Thế động hóa Không, Dụng vượng tắc báo biến phiên thành hồ điệp
Thế động hóa Không, Dụng thần vượng thì hiển danh trở thành mộng ảo.
Nếu đựợc quẻ sẽ đậu đạt, nhưng Thế hào động nhập Mộ Tuyệt, sợ sau khi thành danh không được hưởng phước. Gặp quẻ Du hồn thì chết dọc đường, Qui hồn thì đến nhà mới chết, hào Mộ Tuyệt là Thái Tuế thì qua năm mới chết.
25.身 官 化 鬼 月 扶 則 鵬 程 連 步 蟾 宮
Thân Quan hóa Quỷ, Nguyệt phù, tắc bằng trình liên bộ thiềm cung
Thân ở Quan hóa Quỷ được Nguyệt kiến phò, tắc đường công danh đạt đến cung trăng.
Quái Thân là sự thể, nên hợp với công danh,sợ lâm Tài Phúc. Nếu Quan hào ở đấy thì có danh vọng, lại nếu phát động hóa Quan mà được Nguyệt kiến sinh hợp, tất chủ đậu đạt liên tiếp.
26. 更 詳 本 主 之 爻 神 方 論 其 人 之 命 運
Cánh tường bản chủ chi hào thần, phương luận kỳ nhân chi mệnh vận
Lại phải rõ hào bản chủ, mới luận được mệnh vận của người xem)
Bản chủ là hào chủ của người xem. Tự xem thì lấy hào Thế mà luận, xem cho con thì xem hào Tử Tôn chẳng hạn. Hào chủ này sợ bị khắc chế, và hung xấu. Tùy hào này mà hung cát sẽ ứng.
雖 賦 數 言 總 論 窮 通 之 得 失
再 將 八 卦 重 推 致 用 之 吉 凶
Tuy phú sổ ngôn, tổng luận cùng thông chi đắc thất
Tái tương bát quái, trùng suy chí dụng chi cát hung
Tuy vài câu phú mà luận chung cùng thông đắc thất
Lại đem bát quái , suy thêm xem hung hay cát.